Các nguyên nhân gây “đột quy”

“ĐỘT QUỴ” LÀ GÌ VÀ CÁC DẤU HIỆU NHẬN BIẾT ĐỘT QUỴ

I – Đột quỵ là gì

Đột quỵ căn bệnh liên quan đến tuần hoàn máu, xảy ra khi lượng máu lưu thông lên não không đủ, làm cho các tế bào thần kinh trong não chết đi. Có 2 loại đột quỵ thường thấy: Đột quỵ do thiếu máu não và do xuất huyết. Nhưng đều có kết quả gây chết các tế bào thần kinh, các phần trong não không hoạt động được.

II – Các triệu chứng có ngay sau khi đột quỵ xảy ra

Dấu hiệu bệnh đột quỵ: dựa theo nguyên tắc “BEFAST”

– B là balance: cảm giác xây xẩm, chóng mặt, kiến bò, đau đầu.

– E là eyes: thị lực giảm, nhìn bị mờ và nhòe.

– F là face: khuôn mặt bị méo, cảm giác tê cứng, cười lên cảm giác méo mặt rõ hơn.

– A là arm: cảm giác yếu, liệt tay chân, các động tác cảm nhận thấy vụng về, đi dễ vấp ngã.

– S là say: tình trạng khó nói, môi lưỡi cứng lại, nói bị ngọng và tiếng nói lè nhè.

– T là time: đột quỵ là 1 bệnh có giờ vàng. Giờ vàng của đột quỵ là 3 tiếng, trong 3 tiếng cần được điều trị ngay. Nên gọi cấp cứu sớm.

Triệu chứng của “Đột Quỵ”

• Thấy tê cứng ở mặt, tay hoặc chân, đặc biệt là tê cứng nửa người.
• Suy giảm thị lực đột ngột.
• Mất sự điều khiển chân tay.
• Không thể nói hoặc là nói ngọng.
• Đầu đau dữ dội.

Phụ nữ có thể có các biểu hiện đặc trưng sau:

• Thấy đau ở mặt hoặc chân.
• Bị nấc hoặc buồn nôn.
• Mệt mỏi, tức ngực, khó thở.
• Tim đập nhanh bất thường.

Nếu các triệu chứng chỉ xuất hiện trong 1 đến 2 giờ có thể là cơn thiếu máu não thoáng qua, hoặc đột quỵ nhỏ. Nếu kéo dài hơn có thể là di chứng đột quỵ vĩnh viễn.

1. Nguyên nhân của đột quỵ

• Có sự tắc nghẽn mạch máu não: cục máu đông tại chỗ của động mạch não, tắc do xơ vữa động mạch(chẳng hạn xuất phát từ động mạch cảnh), huyết tắc do bệnh tim (thí dụ rung nhĩ, nhồi máu cơ tim).
• Vỡ mạch máu não: tăng huyết áp, chấn thương, vỡ phình động mạch não.

Nguyên nhân ít gặp:

• Giảm huyết áp (tụt huyết áp đột ngột hơn 40 mm Hg), viêm động mạch, viêm tắc tĩnh mạch, thuyên tắc xoang tĩnh mạch.
• Ở người trẻ: bệnh tiểu cầu, chảy máu dưới màng nhện, dị dạng động mạch cảnh.

2. Những việc có thể làm trong khi đợi xe cấp cứu để “Phòng tránh đột quỵ nặng hơn”.

• Quan sát và hỏi bệnh nhân để biết bệnh nhân có còn tỉnh táo hay không.
• Nếu xuất hiện dấu hiệu đại tiểu tiện không tự chủ chứng tỏ bệnh nhân đã mất ý thức.
• Nếu bệnh nhân còn tỉnh: cần để bệnh nhân nằm yên tĩnh và gọi cấp cứu.

Nếu bệnh nhân hôn mê: cần xem hơi thở của bệnh nhân.Vì cấp cứu hô hấp là việc đầu tiên phải làm đảm bảo đủ oxy cho tim và não. Nếu toàn bộ não thiếu oxy quá 3 phút thì sẽ mất não, hoặc chết não.
Kiểm tra nhịp tim và huyết áp ngay nếu có thể.

===> Lưu ý khi thấy cho người bị đột quỵ

• Không tự ý thay đổi tư thế bệnh nhân.
• Nếu thấy bệnh nhân ngừng thở hãy thực hiện hô hấp nhân tạo ngay lập tức.
• Không được cố di chuyển đầu, cổ bệnh nhân trong trường hợp có chấn thương. Để bệnh nhân trong tư thế thoải mái, nới lỏng quần áo.
• Không được cho bệnh nhân ăn hoặc uống, tránh gây nghẹn hoặc sặc thức ăn.
• Không dùng Aspirin. Aspirin có tác dụng giảm cục máu đông. Nhưng trong trường hợp tai biến do xuất huyết sẽ gây chảy máu thêm. Cần báo với bác sĩ ngay nếu bệnh nhân có uống aspirin trong ngày.
• Nếu bệnh nhân tỉnh táo. Để bệnh nhân thở sâu, thở chậm, giữ bình tĩnh cho người bệnh
• Giữ cho đầu mát và thân ấm. Việc này giúp giảm đau đầu và chống sốc co giật.